آب سیاه

گلوکوم نام دیگر بیماری آب سیاه است این عارضه یکی از عوامل نابینایی محسوب می شود. در افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، مایع درون چشم افزایش می یابد و منجر به آسیب دیدن چشم می شود. این بیماری علائم متفاوتی دارد، اما شایع ترین آن ها از دست دادن بینایی محیطی ، تاری ناگهانی و درد چشم است. در ادامه کلینیک تخصصی نورنگاه ، بهترین کلینیک چشم پزشکی کرج اطلاعات بیشتری از این عارضه چشمی در اختیار خوانندگان این مطلب قرار می دهد.

آب سیاه به تدریج صورت می گیرد، به همین دلیل بسیاری از مردم نمی دانند بینایی آن ها دچار مشکل شده و زمانی متوجه می شوند که خیلی دیر شده است. در صورتی که این بیماری درمان نشود، بیماری گسترش یافته و منجر به از دست دادن کامل بینایی خواهد شد.

چه افرادی در معرض ابتلا به آب سیاه هستند ؟

احتمال بروز این بیماری در همه وجود دارد اما برخی افراد بیشتر در معرض خطر هستند. افزایش سن، یکی از عواملی است که احتمال بروز این بیماری چشمی را بیشتر می کند، به همین دلیل افراد بالای 40 سال بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری می باشند. افرادی که فشار چشم بالایی دارند نیز از جمله این افراد هستند. عواملی چون دیابت، نزدیک بینی، فشار خون بالا، نژاد، قومیت و جنسیت نیز امکان بروز این بیماری را افزایش می دهند. همچنین این بیماری ممکن است بر اثر عوامل وراثتی نیز پدید آید.

آب سیاه چیست ؟

عصب بینایی باعث انتقال اطلاعات بصری از چشم به مغز خواهد شد. فشاری که آب سیاه به روی عصب بینایی وارد می کند، منجر به آسیب دیدن آن شده و در نهایت در دید افراد اختلال ایجاد می کند. گلوکوم در ابتدا موجب کاهش دید مرکزی می شود و در نهایت منجر به کوری دائمی خواهد شد. این بیماری ممکن است در یک یا هر دو چشم رخ دهد. لازم به ذکر است بینایی از دست رفته بر اثراین عارضه، غیر قابل جبران و برگشت ناپذیر است، بنابراین شناسایی و درمان به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

انواع آب سیاه

این بیماری شامل دو دسته اصلی می شود:

گلوکوم زاویه باز : شایع ترین نوع این عارضه ، گلوکوم زاویه باز است. این نوع عارضه علائم ناگهانی و حادی ندارد و بدون درد می باشد. تنها علامت آن ، کاهش میدان بینایی و تغییرات عصب بینایی است.

آب سياه زاویه بسته : این نوع از عارضه چشمی ، رایج نیست. طی این بیماری مردمک مسدود شده و مایع زلالیه در پشت آن جمع خواهد شد. در نهایت موجب جلو رفتن عنبیه و بسته شدن زاویه چشم می شود.

علائم آب سیاه

علائم و نشانه های بیماری چشمی مذکور بر اساس نوع و مرحله مشکل ، متغیر می باشد. برای مثال :

گلوکوم با زاویه باز:

نقاط کور تکه تکه در دید مرکزی یا پیرامونی که مکرراً در هر دو چشم اتفاق می افتد.
دید تونلی که در مراحل پیشرفته رخ می دهد.

گلوکوم محدود به زاویه حاد:

سر درد شدید
درد در چشم
حالت تهوع و استفراغ
دید تار
قرمز شدن چشم

اگر آب سیاه ، درمان نشود ، در نهایت منجر به نابینایی خواهد شد. حتی با درمان ، 15 درصد افراد دارای گلوکوم ظرف مدت 20 سال ، حداقل در یکی از دو چشم ، دچار نابینایی می شوند.

با مشاهده این نشانه های بیماری بهتر است در اسرع وقت به بهترین کلینیک چشم پزشکی کرج مراجعه کنید.

علل بیماری گلوکوم

بیماری آب سیاه در اثر آسیب دیدگی عصب بینایی بوجود می آید. وقتی این عصب به تدریج دچار زوال می شود ، نقاط کور ، در میدان دید شما توسعه می یابند. بنا به دلایلی که به طور کامل برای پزشکان معلوم نیست ، این آسیب دیدگی عصب ، معمولاً با فشار رو به افزایش در چشم ها ، ارتباط دارد. فشار بالا رفته چشم در اثر ایجاد یک مایع بوجود می آید که در سراسر داخل چشم ، جریان پیدا می کند. مایع داخلی ، بطور نرمال ، از طریق یک بافت مخصوص ، تحت زاویه ای که در آن عنبیه و قرنیه بهم می رسند ، به بیرون ترشح می شود. وقتی این مایع بیش از حد تولید شود یا سیستم ترشح به خوبی کار نکند ، مایع نمی تواند با سرعت نرمال به بیرون ترشح شود و در نتیجه فشار چشم افزایش می یابد.

فاکتورهای خطر

از آنجایی که انواع مزمن این بیماری می تواند قبل از آشکار شدن علائم ، باعث تخریب بینایی شود ، آگاهی از فاکتورهای خطر بیماری آب سیاه ، امری الزامی می باشد :

داشتن فشار بالا در داخل چشم
سن بالاتر از 60 سال
نژاد سیاه پوست یا آسیایی
داشتن سابقه خانوادگی گلوکوم
داشتن مشکلات پزشکی خاص از قبیل دیابت ، بیماری های قلبی ، فشار خون بالا و آنمی سلول داسی شکل
داشتن قرنیه ای که در مرکز ، نازک است.
به شدت ، دوربین یا نزدیک بین بودن
آسیب دیدگی در چشم یا انجام نوعی جراحی چشم
مصرف داروهای کورتیکواستروئید ، خصوصاً قطره های چشمی برای مدت طولانی

در صورت داشتن آب سیاه چه هنگامی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

بهترین راه جلوگیری همان‌طور که به آن نیز اشاره کردیم معاینه جراح می باشد. سؤالی که در این خصوص به وجود می‌آید این است که چه مدت پس از آب سیاه بهتر است که شخص به پزشک معالج مراجعه کند تا نگرانی ایجاد نشود؟ در جواب باید بگوییم که مدت ‌زمان مراجعه برای همه افراد یکسان نیست. اشخاصی که به این بیماری دچار هستند و همچنین سن بالای 40 دارند حداقل می بایست هر 6 ماه یک ‌بار به متخصص مراجعه کرده و شرایط خود را با ایشان در میان گذاشته تا پزشک بتواند آن را مورد ارزیابی قرار دهد. دسته دیگری از اشخاص که بدون علائم هستند می‌توانند سالی یک‌بار به‌منظور معاینه نزد دکتر روند تا در صورت داشتن این عارضه ، بتوانند آن را در زمان لازم معالجه کنند.

بعد از تشخیص آب سیاه می بایست به چه پزشکی مراجعه کرد؟

مراجعه به پزشک مربوطه کار را تا حد زیادی پیش می برد. اشخاصی که مبتلا به آب‌ سیاه می باشند ، باید به جراح متخصص زیبایی چشم مراجعه کنند. فراموش نکنید که میزان مهارت و تبحر پزشک در این مرحله اهمیت بسیار بالایی دارد. در صورتی که دکتر به‌ خوبی این عارضه را تشخیص ندهد و شروع به آغاز درمان کند بی‌ شک شرایط بیمار حادتر می شود. به همین جهت توصیه می‌شود پزشکان متخصص چشمی که از تبحر و اعتبار بالایی برخورداند را انتخاب کنید. زیرا این عارضه با عدم رسیدگی خطرات زیادی به وجود می آورد. این روش درمان‌های متعددی دارد که متداول ترین آن ها جراحی و همچنین درمان دارویی است. از طرفی جراحی‌های انجام شده در این متد انواع متفاوتی دارد که به ‌گونه‌ای خاص انجام می شود. از آنجایی‌ که هیچ گونه راه پیشگیری برای گلوکوم وجود ندارد ، توصیه می شود به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا شرایط چشم به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد.

پیشگیری از عارضه آب سیاه در چشم

اقدامات خود مراقبتی می تواند به شناسایی گلوکوم در مراحل اولیه کمک کند که در پیشگیری از افت بینایی یا کند کردن پیشرفت آن ، موثر می باشد.

انجام آزمایشات منظم اتساع چشم
اطلاع از تاریخچه سلامت چشم در خانواده
انجام فعالیت های ورزشی بی خطر
مصرف قطره های چشمی تجویز شده توسط پزشک به طور منظم
استفاده از پوشش های چشمی

تشخیص گلوکوم چگونه انجام می شود ؟

پزشک ، تاریخچه پزشکی شما را بررسی کرده و آزمایش کامل را بر روی چشم هایتان انجام می دهد. پزشک در بهترین کلینیک چشم پزشکی کرج می تواند چندین تست را انجام دهد :

اندازه گیری فشار داخل چشم
تست آسیب دیدگی عصب بینایی با آزمایش چشم متسع شده و تست های تصویربرداری
چک کردن نواحی که دچار از دست رفتن بینایی شده اند ( تست میدان دید )
اندازه گیری ضخامت قرنیه
کنترل زاویه ترشح

تشخیص زودرس

اگر بالای چهل سال دارید حتما به چشم پزشک مراجعه کنید
حداقل یکبار هم شده فشار چشم خود را چک کنید
بیماری قند و فشار خون را کنترل کنید که به چشم ها نتوانند آسیب برسانند
اگر چشم هایی نزدیک بین دارید مراقب باشید
وراثت را جدی بگیرید

درمان آب سیاه

به طور کلی، استفاده روزانه از قطره چشمی، موجب کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری خواهد شد. برای درمان این بیماری در ابتدا از دارو استفاده می شود. دارو ها موجب کاهش تولید یا افزایش خروج مایع می شوند و به همین دلیل فشار چشم کم شده و از ضعیف شدن بیشتر چشم جلوگیری خواهد کرد. در صورتی که فرد از دارو درمانی نتایج مطلوبی کسب نکند، از لیزر یا جراحی استفاده خواهد شد.

درمان دارویی گلوکوم

در مراحل اولیه بیماری آب سیاه ، درمان آن به کمک فرآورده های دارویی ، به شکل قطره و قرص صورت می گیرد. مکانیزم عمکلرد این دارو ها برای درمان گلوکوم چشم اینست ، که یا تولید مایع زلالیه در چشم را کاهش می دهند و یا برای کاهش فشار چشم ، فرایند خروج مایع زلالیه را تسهیل می کنند.

معمولا این دارو ها به صورت مصرف چندین باره در روز ، تجویز می شوند و ممکن است عوارضی مانند سردرد را در بیماران ایجاد کنند. همچنین قطره های چشمی نیز می توانند سبب ایجاد سوزش و قرمزی در چشم شوند. از آن جایی که بیماری گوکوم ، در مراحل ابتدایی ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد ، بیماران نباید در صورتی که علائمی نداشتند ، به صورت خودسرانه مصرف دارو ها را قطع کنند.

لیزر درمانی

به کمک درمان لیزر می توان ، مایع را از چشم خارج نموده و فشار چشم را کاهش داد. معمولا لیزر درمانی ، در مواردی که دارو ها نتوانند روند بیماری را کنترل کنند ، انجام می شود. برای اینکه قبل از انجام لیزر ، چشم بی حس شود ، از قطره های مخصوصی قبل از عمل در بیماران استفاده می شود.

در درمان آب سیاه با لیزر در بهترین کلینیک چشم پزشکی کرج ، پرتو های نوری دارای انرژی بالا ، به بافت مشبک چشم تابانده می شوند و و با ایجاد 50 الی 100 نقطه سوختگی در این بافت ، به خروج مایع از آن کمک می کنند. در بیش از نیمی از بیماران که فشار چشم آن ها به کمک لیزر کاهش داده می شود ، معمولا بعد از گذشت دو سال از لیزر درمانی ، فشار چشم مجددا افزایش می یابد.

جراحی آب سیاه

در مواردی که هر دو درمان دارویی و لیزر درمانی ، در بیمار موثر واقع نشوند ، جراح به کمک عمل جراحی ، جهت خروج مایعات از چشم ، منفذ جدیدی را در آن ایجاد می کند. این جراحی تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی انجام می شود و جراح ، به منظور کنترل فشار وارد بر چشم و کاهش دادن آن ، از طریق برداشتن تکه ای کوچک از بافت اطراف قرنیه ، کانال جدیدی را برای خروج مایعات از چشم ، ایجاد می کند.

هزینه عمل آب سیاه چقدر است ؟

نرخ قیمت درمان این عارضه به یکسری عوامل بستگی دارد. همانند روش درمان و عامل های دیگری از قبیل مکان انجام جراحی و نوع بیمه تحت پوشش بیمار بستگی دارد. طبیعتا جراحی هزینه بیشتری به نسبت درمان با دارو دارد ، اما با یکبار هزینه می توان از شر این عارضه خلاصی یافت. پس در تشخیص دکتر برای انتخاب روش درمانی بسته به میزان صدمه وارده انتخاب می شود و شما نیز بایستی مطابق آن عمل کنید.

تفاوت آب سیاه و آب مروارید چیست ؟

همانطور که اطلاع دارید گلوکوم عصب چشم را در گیر می کند و موجب افزایش فشار مایع چشم می شود در حالی که بیماری آب مروارید در ناحیه عدسی چشم رخ می دهد و پیشرفت آن باعث کدر شدن میگردد.

سوالات متداول :

چرا چشم آب سیاه می آورد؟

فشار بالای چشم موجب بروز این عارضه می شود. اختلال در خون رسانی به عصب و فیبرهای عصب بینایی را به وجود می آورد.

درمان قطعی این بیماری چیست؟

متاسفانه هیچگونه درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد.

عمل آب سیاه چشم به چه صورت انجام می شود؟

ابتدا برای بیمار درمان های دارویی بسته به تشخیص پزشک انجام می شود. در بعضی دیگر هم از روش جراحی بهره می گیرند.

راه های پیشگیری از بروز بیماری چشم چیست ؟

حداقل یکبار فشار مایع چشم را اندازه گیری کنید و مراقب دیگر عوامل موثر بر این عارضه باشید.