ماکولا

ماکولا نوعی بیماری چشمی است که معمولا بر اثر بالا رفتن سن پدید آمده و طی آن لکه زرد رنگ درون چشم که وظیفه دید مستقیم و واضح را برعهده دارد و حساس به نور است ، تخریب خواهد شد. به طور کلی دیواره چشم از سه لایه تشکیل شده که حساس ترین آن ها لایه درونی شبکیه چشم می باشد. اما زمانی که چشم به بیماری مذکور دچار می شود ، در این نقطه پرده شبکیه نازک شده و تغییر رنگ می دهد. در مواردی که این عارضه پیشرفت کرده باشد ممکن است کلافی از عروق خونی غیرطبیعی ایجاد شود و منجر به خون ریزی و کاهش بینایی فرد شود. در این حالت فرد قابلیت خواندن ، نوشتن و حتی رانندگی کردن را از دست می دهد. کلینیک چشم پزشکی نورنگاه با بهترین کادر مجرب در کرج می توانند با بهترین خدمات شما را در رابطه با مریضی فوق کمک کنند.

به طور معمول این مرض در سنین بالای 65 سال پدید می آید و غالبا هر چه سن بیشتر شود ، به شدت آن نیز افزوده خواهد شد. این بیماری می تواند بر اثر وراثت و عوامل ارثی پدید آید. علاوه بر عوامل ارثی ، عوامل اکتسابی نیز می توانند در بروز این بیماری موثر باشند. به عنوان مثال استعمال دخانیاتی همچون سیگار یا قلیون این بیماری را وخیم تر کرده و حتی می توانند زمان بروز آن را جلوتر بیاندازند. همچنین افرادی که مبتلا به بیماری فشار خون یا بالا بودن چربی هستند یا کسانی که تحرک ندارند نیز در معرض ابتلا به مریضی چشمی فوق می باشند.

انواع ماکولا ( AMD )

به طور کلی این بیماری دو نوع دارد :

نوع اول را خشک می نامند که شایع ترین نوع AMD بوده و هنوز دلیل ایجاد آن کشف نشده است. طی این نوع بیماری سلول های حساس به نور رفته رفته کاهش یافته و به تدریج دید مرکزی چشم مبتلا کمتر می شود. در عارضه با حالت خشک غالبا ابتدا یک چشم و پس از مدتی چشم دیگر درگیر خواهد شد.
نوع دوم را مرطوب می نامند که در آن عروق خونی زیر شبکیه به سمت شبکیه چشم رشد می کند. به طبع عروق خونی جدید شکننده هستند و به همین دلیل معمولا خون و مایع از آن ها به قسمت تحتانی نشت می کنند و سبب آسیب زدن به مـاکولا می شوند. در این حالت طی زمان کوتاهی دید مرکزی از بین خواهد رفت.

چه دلایلی سبب پدیدار شدن ماکولای شبکیه چشم می گردد :

یکسری از فاکتور های زیر از زمینه ساز های بروز این بیماری در افراد به شمار می رود که به شرح زیر هستند.

پیری سن
فشار خون بالا
مصرف هر گونه نیکوتین
دور بینی
چشم های با تم رنگی

تشخیص ماکولا :

دکتر بعد از انجام معاینات ابتدایی می تواند این بیماری شبکیه را تشخیص داده و روند درمان را به فرد پیشنهاد کند. به عنوان مثال یکی از اولین نشانه های این بیماری بروز لکه های زرد در زیر شبکیه است که در زمان معاینه قابل مشاهده بوده و می توان آن را تشخیص داد. مواقعی که تشخیص ابتدایی صورت گرفت ادامه روند درمان آنژیوگرافی یا OCT خواهد بود.

نشانه های بیماری ماکولا :

در حالت خشک این عارضه علائم خاصی وجود ندارد. اما در نوع تر یا مرطوب این بیماری یکسری نشانه وجود دارد که عبارتند از :

مشاهده خط های راست به حالت کج
اختلال در دید رنگ ها
بروز حالت تار در بینایی

پیشگیری :

در زیر به یکسری عوامل جهت پیشگیری این روند اشاره می کنیم : استفاده بیشتر از سبزیجات در سبد غذایی که شامل ویتامین آ ، ث می باشند.
افزایش مصرف مواد غذایی حاوی روی در وعده های غذایی بسیار مفید است.
امگا3 و امگا6 موجود در گوشت ماهی موجب پیشگیری و مقابله با این بیماری در افراد می شود.
ترک دخانیات ، اولین و مهمترین اقدام در پیشگیری از این بیمار ترک سیگار است.
کنترل فشار خون و کلسترول ، به علت اینکه این بیماری عمدتا در سنین بالا رخ می دهد ، در نتیجه مراقبت از
این دو عامل موجب پیشگیری از بروز پروسه فوق می شود.
انجام دادن فعالیت های ورزشی مرتب سبب مقابله با ابتلا به این بیماری است.

علائم تخریب

به طور کلیاین عارضه با درد همراه نیست و با مبتلا شدن به AMD خشک یا مرطوب ، بیمار متوجه هیچ دردی نخواهد شد. اما یکی از شایع ترین علامت های مـاکولای خشک ، تاری دید است. در واقع در این حالت فرد نیازمند نور بیشتری برای مطالعه بوده و برای شناختن افراد باید به آن ها نزدیک تر شود.

اما از علائم اولیهاین بیماری با حالت مرطوب می توان به موجی شدن خطوط مستقیم اشاره کرد که بر اثر نشت مایع از عروق خونی جدید زیر این عارضه است. در این حالت بیمار با فقدان دید مرکزی حاد مواجه می شود.

دلایل پیدایش دژنراسیون ماکولا

بسیاری از بیماری های چشمی با روند افزایشی سن ارتباط مستقیمی دارند. ماکولا نیز با پیری رابطه مستقیمی دارد و هر قدر روند افزایش سن در شخص افزایش می یابد ، یکی از فاکتورهایی که دلیل به وجود آمدن ماکولا را در افراد بیشتر می کند همین سن می باشد. در اشخاص مسن این عارضه به وفور دیده می شود. به غیر از سن یکی دیگر از دلایلی که ممکن است زمینه پیدایش تباهی لکه زرد چشم باشد ، ژنتیک افراد است.

این بیماری می تواند از راه وراثت انتقال یابد. به عبارت ساده تر در صورتی که یکی از عزیزان شما به این بیماری مبتلا بوده احتمال اینکه دیگر اشخاص نیز به آن دچار شوند نیز افزایش می یابد. یکی دیگر از دلایل ابتلا به ماکولا استعمال دخانیات است ، سیگار کشیدن می تواند زمینه ساز بسیاری از بیماری های قلبی و عروقی باشد. اما نیکوتین ، فشار خون بالا ، کلسترول ، چاقی بیش از حد ، سفید پوست بودن ، چشم رنگی و جنسیت مونث همگی از دلایلی است که ابتلا به این بیماری را در افراد افزایش می دهد.

درمان چشمی تباهی لکه زرد

متاسفانه درمان قطعی و دقیقی برای ماکولا وجود ندارد و تنها می تواند مانعی برای پیشرفت سریع این بیماری بود. در نتیجه چند راه حلی که می تواند جهت پیشگیری از پیشرفت تباهی لکه زرد به کار برد عبارتند از :

ورتپورفین : این دارو یکی از اولین داروهایی است که در وهله اول برای درمان ماکولا می توان از آن استفاده کرد. به یاد داشته باشید که تمامی داروهای ذکر شده در این مقاله بایستی توسط چشم پزشک در بهترین کلینیک چشم پزشکی تجویز شده باشد و هرگز خودسرانه دارویی را استفاده نکنید.
فوتوکوآگولاستین : این روش عمدتا با لیزر انجام می شود. از لیزر برای تخریب عروق خونی و عایق بندی استفاده می شود. از همین رو مانعی برای خونریزی و مایع چشمی می شود.
فیلتراسیون خونی نیز یکی دیگر از راهکارهای درمانی برای ماکولا به شمار می آید. جریان خون در غشا باعث کاهش برخی از پروتئین ها و اسیدهای چرب می گردد.