افتادگی پلک
افتادگی پلک که در علم پزشکی تحت عنوان پتوز و بلفاروپتوز نیز شناخته می شود انواع مختلفی دارد که رایج ترین آن تحت عنوان پتوز یک طرفه ( در این حالت تنها یکی از پلک ها دچار افتادگی می شود. ) و پتوز دو طرفه ( در این حالت هر دو پلک افتادگی دارند. ) شناخته می شود که در این حالت بیمار نیاز به رفع افتادگی پلک دارد. این بیماری ، به خودی خود خطرناک نیست اما در برخی از مواقع می تواند نشانه ای از بیماری های جدی و خطرناک باشد. بهتر است به بهترین کلینیک چشم پزشکی کرج ، کلینیک نورنگاه ، مراجعه کنید که با کادر مجرب و پزشکان حاذق می توانند در این زمینه به شما کمک بسیاری کنند.
در صورتی که فرد مبتلا به این بیماری شده باشد پلک بالایی او در مکانی پایین تر از موقعیت اصلی خود قرار می گیرد و چشم و فرد را می پوشاند به همین علت ممکن است در دید فرد اخلال به وجود آید. در برخی از مواقع که بیماری پتوز ، بسیار شدید است مردمک چشم را می پوشاند. همانطور که از نام این بیماری پیداست بارزترین علائم آن افتادگی و شل شدگی پلک بالا است. افتادگی پلک ، می تواند ارثی یا اکتسابی باشد.
پتوز در کودکان
درصورتی که این بیماری مادرزادی باشد در اثر نقض عضله بالابرنده پلک بالایی ، ایجاد می شود و می تواند بیماران را با مشکلاتی از قبیل اخلال در حرکت چشم ، بیماری های عضلانی ، تومورهای پلک ، اختلالات عصبی ، تنبلی چشم و غیره مواجه کند. لازم به ذکر است بیماری افتادگی پلک در اثر افزایش سن ، به خودی خود از بین نمی رود و فرد بیمار حتما باید به پزشک مراجعه کند و تحت درمان قرار گیرد. در بیشتر مواقع کودکی که در اثر وراثت به این بیماری مبتلا شده است ، در بین چین های طبیعی دو پلک بالایی او تقارن وجود ندارد و او برای دیدن مجبور است ابروهای خود را به سمت بالا حرکت داده یا گردن خود را به سمت عقب خم کند.
در اکثر مواقع پزشک برای درمان بیماری پتوز ، با توجه به عواملی هم چون سن بیمار ، میزان شدت این بیماری ، درگیری هر دو یا تنها یک پلک ، وضعیت حرکت چشم ، میزان قدرت عضله بالا برنده پلک و غیره انجام جراحی را به بیماران پیشنهاد می دهد اما پزشکان ترجیح می دهند برای درمان این عارضه در کودکان ، در حد امکان از انجام جراحی خودداری کنند و این بیماری را با تجویز مواردی هم چون قطره چشم ، عینک ، چشم بند و غیره درمان کند ؛ بنابراین در صورتی که انجام جراحی برای درمان این عارضه در کودک شما پیشنهاد می شود مطمئن باشید که آن تنها راه درمانی موجود است ؛ نسبت به عدم انجام جراحی مقاومت نکنید.
بیماری پتوز در بزرگسالان
درگیر شدن افراد با بیماری افتادگی پلک در سنین بالا دلایل متفاوتی دارد که برخی از آن ها عبارت اند از :
- افزایش سن
- کشیده یا جداشدن تاندون عضله بالا برنده پلک بالا ( در علم پزشکی این عضله را لواتور می نامند. )
- انجام جراحی های چشمی هم چون آب مروارید ، جراحی لیزیک و غیره
- اصابت ضربه به چشم
- احتمال ایجاد بیماری پتوز در اثر بیماری های دیگری هم چون بیماری های عصبی و عضلانی چشم نیز وجود دارد.
در برخی از مواقع فرد درگیربا این عارضه در اطراف چشم خود احساس درد می کند و از دیگر علائم آن می توانیم به مواردی هم چون خشکی چشم ، وجود اشک بیش از حد در چشم و غیره اشاره کنیم. بهترین روش درمانی برای درمان بیماری افتادگی پلک در بزرگسالان پس از انجام آزمایشات و عکس برداری های مورد نیاز تشخیص داده می شود. لازم به ذکر است درمان نهایی این عارضه در بزرگسالان ، انجام جراحی می باشد.
علل افتادگی پلک در بزرگسالان :
عمدتا این عارضه به علت کهولت سن و پیری پدید می آید ، اما در برخی موارد می تواند به سبب برخی عارضه های ناشی از ایرادات عصبی یا عضلانی نیز به وجود بیاید. این علل عبارتند از:
- تومور چشم
- تومور مغزی
- سکته مغزی
- آنوریسم مغزی
- سندروم هورنر
- سرطان اعصاب
- ایرادات عضله بالایی چشم
- دیابت
- صدمه یا ضربه
- اثر جانبی بوتاکس
- جراحی آب مروارید
- در برخی موارد اثر جانبی لیزیک و لازک
انواع پتوز در بزرگسالان :
بیماری است که یک یا هر دو پلک را با هم درگیر می کند. این بیماری می تواند در حد جزئی یا شدید به وجود بیاید. در حالت حاد و پیشرفته می تواند باعث محدودیت و مسدود شدن گستره دید گردد. معمولا این عارضه به علت وجود ایراداتی در عضلات بالا برنده پلک رخ می دهد. این عارضه بر چند نوع است که به اختصار شرح می دهیم :
- آپونوروتیک :
از رایج ترین و متداول ترین حالت است که به کهولت سن و افزایش روند سن ارتباط دارد. در این گونه ، عضله بالا برنده پلک ، بیشتر از حد کشیده شده و به سادگی نمی تواند پلک را به جای خود باز گرداند. این عارضه ممکن است بر اثر مالش بیش از حد یا استفاده از لنز های چشمی نیز رخ دهد. - نوروژنیک :
این حالت از افتادگی پلک زمانی به وجود می آید که راه های عصبی که حرکت پلک را کنترل می کنند به خطر افتاده باشند. سبب این عارضه امکان دارد سندروم هورنر ، فلج عصب سوم می باشد. - میوژنیک :
سبب این نوع نیز برخی اختلالات سیستمیک ، همچون دیستروفی عضلانی می باشد. که باعث ضعف عضلات عمومی می گردد. بنابراین پیشرفت این عارضه می تواند بر عضله بالا برنده پلک تاثیر بگذارد و حرکت آن را مختل کند. - مکانیکی :
طبیعتا پلک بالا اگر تحت فشار بیش از حد واقع شود ، افتادگی پلک مکانیکی پدیدار می شود. - تروماتیک :
این بیماری ممکن است بر اثر صدمه یا ضایعه خارجی به پلک باشد. - مادرزادی :
برخی کودکان با این حالت به صورت مادرزادی متولد می شوند. که به علت رشد تکامل نیافته عضله بالا برنده پلک در رحم مادر است.
جراحی پتوز
این عمل در بزرگسالان ، تحت بی حسی موضعی انجام شده و پزشک در حین انجام این جراحی اقدام اصلاح افتادگی پلک بیماران می کند. بسیاری از بیمارن نگران باقی ماندن جای اسکارهای ناشی از این عمل می باشند ، در این باره باید بگوییم که برش ایجاد شده در این جراحی بسیار کوچک و ظریف می باشد و در بین چین های طبیعی پلک بالا پنهان می شود بنابراین نگران باقی ماندن جای آن نباشید.
عوارض جراحی افتادگی پلک
جراحی پتوز ، نیز همانند دیگر جراحی ها خطراتی برای بیماران دارد اما در صورت انتخاب جراح ماهر و چیره دست هیچ عارضه ای پس از جراحی بیماران را تهدید نمی کند در غیر این صورت ممکن است بیماران دچار عوارض ذیل شوند :
- کاهش بینایی
- عفونت
- خونریزی
- کوتاه شدن پلک بیش از اندازه
- زخم چشم
- خشکی چشم
- تورم بیش از حد
اما لازم به ذکر می باشد بروز این موارد در بیماران بسیار نادر است.
مراقبت های بعد از جراحی پتوز
- در اکثر مواقع پزشک برای بیمارانی که جراحی افتادگی پلک انجام داده اند قطره و پماد چشم تجویز می کند بیماران باید در استفاده از آن ها دقت کرده و سر ساعت آن ها را استفاده کنند.
- استفاده از کمپرس یخ به کاهش تورم بیماران بعد از این پروسه، کمک شایانی می کند.
- امکان بی حسی پلک بعد از این عمل ، وجود دارد که با مرور زمان و به تدریج از بین می رود بنابراین جای نگرانی ندارد .
- پزشک در رابطه با تمیز کردن زخم ناشی از جراحی به بیماران دستورالعمل هایی می دهد که رعایت آن ضروری می باشد.
- توصیه می شود بیماران بعد از جراحی ، از خوابیدن بر روی شکم و قرار دادن صورت بر روی بالش خودداری کنند زیرا این کار منجر به وارد شدن فشار به چشم می شود.
هزینه جراحی پتوز
بیماران دچار افتادگی پلک ابتدا باید توسط چشم پزشک تحت معاینه قرار گیرند و سپس هزینه آن مشخص گردد. کلینیک نورنگاه واقع در گوهردشت کرج یکی از بهترین و مجهزترین کلینیک های چشم پزشکی و تشکیل شده از کادری مجرب می باشد که بهترین خدمات را به مراجعه کنندگان به بهترین نحو ارائه می نماید.
جهت دریافت بهینه ترین خدمات درمانی در حوزه چشم می توانید با اطمینان خاطر به کلینیک نورنگاه بهترین کلینیک چشم پزشکی کرج مراجعه نمایید.
آیا بوتاکس در درمان افتادگی پلک موثر است؟
به طور معمول افراد بر این باورند که تزریق بوتاکس فقط برای درمان چین وچروک و جوانسازی پوست مورد استفاده قرار می گیرد ، اما باید گفت که تزریق بوتاکس می تواند به افتادگی پلک کمک کند. لازم به ذکر است که بوتاکس نسبت به عمل های جراحی عوارض بسیار کمتری خواهد داشت و بلافاصله بعد از تزریق فرد می تواند به محل کار و یا منزل باز گردد.
در ادامه به موارد دیگری از مزایای تزریق بوتاکس برای رفع افتادگی پلک خواهیم پرداخت:
• تزریق بوتاکس در کاهش عملکرد عضلات ناحیه پلک موثر است.
• باعث ایجاد جوان تر شدن پوست اطراف چشم می شود و موجب کاهش چین و چروک های پلک شده و افتادگی پلک را به صورت موقتی درمان خواهد کرد.
• بعد از تزریق بوتاکس نتایج به سرعت قابل مشاهده هستند و با گذشت چند روز افتادگی پلک بهبود یافته و فرد ظاهری جوان تر نسبت به قبل خواهد داشت.
افتادگی پلک ناشی از تصادف
یکی از دلایل رایجی که موجب افتادگی پلک می شود ، سانحه و تصادف خواهد بود که در اثر این اتفاق عصب های مربوط به پلک ها دچار افتادگی و فلج شدن خواهند شد. گاهی در تصادف ها به دلیل اورژانسی بودن شرایط ترمیم پارگی و آسیب وارد شده به پلک ها به درستی انجام نمی شود و همین امر در افتادگی پلک بعد از تصادف می تواند موثر باشد.
افتادگی پلک ناشی از سوختگی
سوختگی نیز می تواند به سلامت چشم ها آسیب برساند در مواقعی برای چشم ها مشکلی ایجاد نمی شود و فقط پلک ها دچار آسیب می شوند ، در صورتی که فرد برای درمان و ترمیم به موقع اقدام نکند ، مشکلات جدی تری برای چشم ها ایجاد خواهد شد که ممکن است عواقب خطرناکی به دنبال داشته باشد که افتادگی پلک می تواند یکی از عوارض سوختگی باشد
پیشگیری از افتادگی پلک
اگرچه نمی توان به طور کامل از افتادگی پلک پیشگیری کرد ، اما با اتخاذ سبک زندگی سالم و مراقبت های مناسب از پوست ، می توان روند پیری پوست اطراف چشم را کند کرده و از بروز افتادگی پلک زودرس جلوگیری کرد. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در ظاهر پلک ، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. اما چه راه هایی وجود دارد تا بتوان تا حدی از افتادگی پلک جلوگیری کرد ؟
راه های پیشگیری و کاهش افتادگی پلک
- محافظت از پوست : استفاده از کرم های ضد آفتاب با طیف گسترده و عینک آفتابی با کیفیت ، از پوست اطراف چشم در برابر آسیب های ناشی از نور خورشید محافظت می کند.
- رژیم غذایی سالم : مصرف غذاهای غنی از آنتی اکسیدان ها ، ویتامین ها و مواد معدنی به بهبود سلامت پوست و عضلات کمک می کند.
- خواب کافی : خواب کافی به ترمیم سلول های پوست و عضلات کمک کرده و از بروز چین و چروک و افتادگی جلوگیری می کند.
- ورزش های چشم : تمرینات مخصوص چشم می توانند به تقویت عضلات اطراف چشم و بهبود گردش خون در این ناحیه کمک کنند.
- کاهش استرس : استرس می تواند باعث تنش در عضلات صورت و تسریع روند پیری شود.
- ترک عادات مضر : سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل به پوست آسیب رسانده و روند پیری را تسریع می کند.
- مراقبت های پوستی : استفاده از محصولات مراقبتی مناسب برای پوست اطراف چشم، مانند کرم های حاوی رتینول یا پپتید ، می تواند به تقویت پوست و کاهش چین و چروک کمک کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر افتادگی پلک شما به طور قابل توجهی دید شما را تحت تأثیر قرار داده است یا با سایر علائم همراه است ، حتما به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید. پزشک می تواند علت دقیق افتادگی پلک را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند.
