میگرن چشمی
میگرن چشمی یکی از اختلالات مربوط به بینایی است که با سردرد شدیدی همراه است و قوه بینایی را تحت تاثیر قرار می دهد. افرادی که با این عارضه مواجه هستند معمولا نور های درخشان یا سایه می بینند. در ادامه نکات مفیدی توسط کلینیک چشم پزشکی نورنگاه ، بهترین مرکز چشم پزشکی در کرج ، به شما داده می شود. در مواقع بسیار نادر ، پس از اینکه فرد با سر درد شدید میگرنی مواجه شد ، برای مدت کوتاهی بینایی خود را از دست می دهد. به این عارضه میگرن در چشم یا میگرن شبکیه ای نیز می گویند. حمله های میگرن منظم نیز یکی دیگر از عوارضی است که موجب ایجاد اختلال در بینایی فرد خواهد شد. در این حالت فرد نور های درخشان یا نقاط کور می بیند. این عارضه معمولا در هر دو چشم اتفاق می افتد.
انواع معاینه به جهت تشخیص میگرن چشمی
روش معاینه مستقیم
در تست غربالگری چشم که همان معاینه چشم است ، ابتدا بیمار روی صندلی می نشیند ، سپس با خاموش شدن چراغ ، متخصص چشم را به واسطه عدسی های چشمی ، معاینه می کند. گاهی چشم پزشک از مراجعه کننده می خواهد که حین معاینه به زاویه دیگری بنگرد و چشم هایش را به جهات مختلف برگرداند.
معاینه غیرمستقیم چشم
بیمار در این تکنیک دراز می کشد و سپس متخصص عدسی افتالموسکوپ را به طور مستقیم روبروی چشم شخص قرار می دهد تا از این طریق ساختارهای پشت چشم را با جزئیاتی بیشتر مشاهده نماید. پزشک طی این معاینه از بیمار می خواهد که نگاهش به جهات مختلف باشد. گاهی متخصص در این روش از پروب کوچکی به جهت وارد کردن فشاری خفیف به چشم استفاده می نماید.
معاینه لامپ شکاف
پزشک با استفاده از لامپ شکاف می تواند بزرگ نمایی بیشتری از پشت چشم را ایجاد کند. متخصص در این متد برای بزرگ کردن مردمکهای چشم از قطرههای گشاد کننده استفاده می کند. بیمار چانه خود را روی دستگاه می گذارد تا نور از طریق لامپ شکاف به چشم مراجعه کننده تابانده شود و متخصص به وسیله میکروسکوپ ، پشت چشم شخص را در جهت تشخیص میگرن چشمی بررسی کند.
علائم میگرن چشمی
- توهمات بینایی
توهمات بینایی از علائم رایج این بیماری چشم است. این توهمات به صورت زیر است:
-
- مشاهده حلقه های رنگی نور که وجود خارجی ندارد.
- موج هایی با شکل زیکزاک که در اطراف نقطه کور دیده می شود
- مشاهده چراغ های چشمک زنی که واقعیت ندارد.
- وجود نقطه کور در بینایی
این علامت بدین صورت است که در مرکز دید بیمار ، نقطه کور کوچکی وجود دارد که البته در صورت درمان نشدن ، به مرور بزرگ می شود. بنابراین ممکن است فرد درگیر شده ، امکان انجام فعالیت هایی نظیر رانندگی ، مطالعه کردن ، فیلم دیدن و بسیاری از کارهای دیگر را نداشته باشد. گاهی نیز نقطه کوری وجود ندارد اما بیمار برای مدتی کوتاهی ( یک ساعت یا بیشتر) دید خود را از دست داده و سیاهی میبیند . این مشکل پس از گذشت چند ساعت خود به خود برطرف می شود.
- مشکلات بینایی موجود در یک چشم
این اختلال ممکن است تنها چند دقیقه یا حداکثر نیم ساعت به طول انجامد. در برخی موارد ممکن است تشخیص اینکه بیماری کدام چشم را درگیر کرده کمی مشکل باشد ، چرا که نور های درخشان یا نقاط کور تنها در یک سمت میدان بینایی ایجاد می شوند سردردی که حداقل 4 ساعت و حداکثر سه روز به طول می انجامد : این سردرد تنها در یک سمت سر اتفاق می افتد و شدت آن متوسط یا بسیار زیاد است. در این حالت بیمار احساس می کند سرش ضربان دارد و با حرکت کردن و قدم برداشتن درد آن افزایش می یابد.
دیگر علائم
-
- تهوع
- استفراغ
- حساسیت به نور یا صدا
- دوبینی
- نابینایی موقت
- سردردهای طولانی مدت
- لکنت زبان
دلایل بروز میگرن چشمی
تاکنون هنوز اطلاعات دقیق و جامعی در رابطه با علت پیدایش این بیماری کشف نشده اما برخی از پزشکان احتمال می دهند که میگرن در چشم بر اثر اسپاسم و گرفتگی عروق خونی شبکیه رخ دهد. احتمال ابتلا به نابینایی یکی از چشم ها در افرادی که دچار میگرن در ناحیه چشم هستند بیش از سایر افراد می باشد ، گرچه لازم به ذکر است این احتمال بسیار نادر است. در صورت توضیح دقیق تر موارد تاثیر گذار در مبتلا شدن به این بیماری ، می توان عوامل ژنتیکی و زیست شناختی را بررسی کرد.
- عوامل ژنتیکی
طبق بررسی های انجام شده ، افرادی که دچار به سردردهای میگرنی هستند ، امکان درگیر شدن با بیماری میگرن چشمی را نیز دارند. از آن جا که سردرد میگرنی حدود 70 درصد ارثی است ، نتیجه می گیریم که عوامل ژنتیکی در این بیماری ، تاثیر گذار هستند.
- عوامل زیست شناختی
باید گفت که میگرن درواقع احساس دردی است که از گرفتگی رگ های خونی سر و مغز ایجاد می شود. این گرفتگی به دلیل ایجاد یک سری واکنش های شیمیایی است که سبب آزاد شدن مواد التهابی خواهد شد و به در رگ های خونی سر و مغز ما تاثیر می گذارد. بعد از گرفتگی رگ های خونی سر و مغز در اتساع عروق شاهد علائم این بیماری خواهیم بود. و اتساع عروق است که منجر به این بیماری می شود. همانطور که گفتیم پزشکان دلیل اصلی درد و کاهش بینایی در اثر دچار شدن به بیماری میگرن چشمی را نیافته اند اما برخی از احتمالات شامل موارد زیر است:
-
- مصرف پنیر کهنه ، احتمال ابتلا شدن به درد های شدید چشمی را افزایش می یابد. در پنیر کهنه ماده ای به نام تیرامین وجود دارد که ممکن است سبب این مشکل شود.
- مصرف بیش از اندازه نوشابه های حاوی کافئین
- نبود خواب منظم و روتین ، بی خوابی زیاد
- استرس و اضطراب زیاد و طولانی
- استنشاق عطرها و بو های تند غیراستاندارد
- مصرف بیش از اندازه پیاز به صورت نپخته و خام
- مصرف مشروبات الکی (موثر در گرفتگی عروق)
- مصرف شکلات زیاد (کافئین موجود در شکلات در صورتی که بیش از اندازه به بدن وارد شود ، آسیبزا خواهد بود.)
- مصرف مواد غذایی که با شیرین کننده های مصنوعی ، طعم گرفته اند. ( این مواد احتمال درگیری بیماری دیابت را بالا برده و بر چشم تاثیر می گذارد.)
تفاوت هاله میگرن با میگرن چشمی
میگرن شبکیه گاهی اوقات امکان دارد با هاله میگرن در زمینه نشانه ها و اختلالات بینایی ، شبیه باشد. هاله ها دارای نشانه هایی هستند که عمدتا همگی بصری هستند و یکسری علائم مانند بی حسی در زمان میگرن یا قبل از آن ، البته در برخی موارد بدون سر درد ایجاد می شوند. عمدتا بر روی هر دو چشم تاثیر می گذارند و در زمانی که رخ داده است امکان دارد یکسری موارد را تجربه کنید. اعم از:
- چشمک زدن در نور
- الگوهای زیگزاگی
- نقاط کور
- ستاره های درخشان
- اما میگرن شبکیه برعکس هاله میگرنی است و تنها یک چشم را در بر می گیرد نه هر دو را باهم.
عوامل تاثیر گذار در شروع درد میگرن چشمی
در صورت که شما به بیماری مذکور مبتلا باشید ، ممکن است قرار گرفتن در معرض موارد پایین ، دلیلی جهت آغاز درد شما باشد. بنابراین بهتر است با این موارد آشنا شده و در حد امکان این عوامل تاثیر گذار را در کنترل خود بگیرید:
-
- تغییرات آب و هوا ، هنگامی که هوا رو به گرمی می رود ، احتمال ایجاد درد بیشتر است.
- کمبود آب در بدن ( پیشنهاد می دهیم همیشه به مقدار کافی آب بنوشید.)
- رانندگی طولانی (رانندگی نیاز به تمرکز چشمی دارد ؛ هنگامی که تمرکز چشمی طولانی مدت باشد ، ممکن است درد زیاد چشم در فرد احساس شود.)
- قرار گرفتن در ارتفاعات زیاد در بازه زمانی طولانی (اگر کوهنورد هستید یا زیاد به مناطقی با ارتفاع زیاد می روید ، باید بدانید که به دلیل فشار هوا ، احتمال ایجاد درد میگرن چشمی وجود دارد.
- نگاه کردن زیاد به انواع مانیتور ها از جمله تلفن همراه و لپ تاپ (علاوه بر اشعه ای که به چشم وارد می شود ، انجام این فعالیت ها نیاز به تمرکز چشمی دارد. و در طولانی مدت درد را تشدید می کند.)
- مصرف مواد غذایی حاوی نیترات به عنوان نمونه گوشت و ماهی کبابی
نکته : زنان بیشتر از مردان به میگرن چشمی دچار می شوند .بررسی های پاتولوژیکی انجام شده است که در طی آن پزشکان دریافتند ، زنان بیش از مردان دچار درد چشمی می شوند . دلیل این موضوع می تواند ارتباطی با تغییرات هورمونی در دوره قاعدگی باشد. خانم های بین 30 تا 40 سال بیش از سایر افراد درگیر این بیماری می شوند.
پیشگیری :
به خاطر داشته باشید که این عارضه را می توان به بهترین حالت مدیریت کرد و در تعداد بسیار محدودی ناتوان کننده است. تعداد زیادی ازاین حملات مرتبط با استرس هستند. امکان دارد بتوانید به کمک موارد زیر تکرار دفعات را کم کنید.
- دوری ازعلت های شایع
- داشتن رژیم غذایی مناسب
- خواب کافی
- انجام فعالیت آرامش بخش همانند یوگا
تشخیص بیماری
به منظور تشخیص این بیماری چشم پزشک کلینیک نور در کرج ابتدا به معاینه چشم ها می پردازد و برای تشخیص قطعی بیماری مذکور باید سایر احتمالات رد شوند ، چرا که برخی از علائم این بیماری مشابه با سایر بیماری هاست. علائمی که باید توسط پزشک رد شوند عبارتند از :
-
- بیماریهای خود ایمنی
- اسپاسم شریان های چشم و شبکیه
- انسداد شریان مربوط به چشم به هر علتی
- التهاب در عروق چشم ( آرتریت غول آسا )
- مشکلات خونی مثل آنمی داسی شکل و پلی سیتمی
آیا میگرن چشمی قابل درمان است ؟
بله – به طور کلی می توان گفت که انواع خفیف این بیماری با مسکن های معمولی و استراحت التیام می یابند. انواع شدید تر آن که مکررا تکرار می شوند با تجویز دارو های قوی تر و ایجاد تغییر در سبک زندگی بهبود می یابند.
درمان میگرن چشمی
درمان میگرن چشمی عموما شامل تسکین درد برای هرگونه سر درد و قرار نگرفتن در معرض هر علتی که ممکن است موجب میگرن شبکیه گردد. در این موارد یکسری داروها تجویز می شود که برای تسکین روند درد موثر است و در برخی موارد از ابزارهای قابل حمل مانند سربند استفاده شود که برای جلوگیری از میگرن راهکار مناسبی است. برگه ای از رژیم غذایی خود تهیه کنید و روند عادات غذای هر روزه خود را ثبت کنید این امر موجب میگردد هرچه سریعتر به علت میگرن شبکیه خود پی ببرید و یکی از محرک ها را شناسایی کنید.
دارودرمانی
دارودرمانی از جمله روش های متداول درمان بیماری ها و اختلالات است البته باید در نظر داشته باشید که بهتر است به محض اینکه دچار اختلالات اندک در بینایی شدید یا حتی پیش از شروع حملات میگرن چشمی ، به مصرف این دارو ها بپردازید . اغلب این دارو ها ترکیبی از triptan یا ergo هستند که از ایجاد تهوع و سردرد جلوگیری می کنند . البته در نظر گرفتن محدودیت هایی نیز در مصرف این دارو ها حائز اهمیت است و بهتر است اگر در دسته افراد زیر هستید پیش از مصرف با پزشک خود مشورت کنید .
- باردار بودن و وجود جنین در شکم مادر ، از مواردی است که مادر باید برای مصرف هرگونه دارو مجوز پزشک زنان را دریافت کند .
- افراد مبتلا به فشار خون و بیماری قلبی باید در رابطه با سابقه بیماریشان با پزشک مشورت کرده تا تجویز دارو ها خطری را برای آن ها به همراه نداشته باشد .
- استفاده از داروها تنها در دوز تجویز شده توسط پزشک مجاز می باشد .
خوشبختانه انواع مختلفی از دارو های میگرن چشمی وجود دارد که شما می توانید هر کدام را به شکل قرص یا اسپری مصرف کنید . چشم پزشک ها در درمان میگرن چشمی اغلب داروهای زیر را تجویز می کنند که شامل :
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی به جهت کاهش درد
- داروی ضد صرع ، تهوع ، افسردگی
- داروهای مسدود کننده کانال کلسیم
رعایت چه عواملی می تواند در کنترل و پیشگیری میگرن چشمی موثر باشند ؟
بدون شک تغییر در سبک زندگی تمام جنبه های زندگی انسان را در بر گرفته و در کاهش میگرن های چشمی نیز موثر است . این موضوع کاملا به اثبات رسیده است زیرا طی مطالعات انجام شده بر روی بیماران مبتلا به میگرن چشمی ، نشان داده شد که تغییر در شیوه زندگی شان باعث کاهش علائم و تعداد دفعات ایجاد سردرد شده است . رعایت دستورالعمل های زیر می تواند شما را به این هدف برساند که شامل :
- ترک دخانیات و مشروبات الکلی
- هیدراته نگه داشتن بدن با مصرف آب کافی در طول روز
- داشتن برنامه منظم برای خواب
- قرار دادن مواد غذایی پر ارزش در رژیم غذایی
- ورزش کردن جهت کاهش اضافه وزن
- کم کردن زمان تماشا تلویزیون
- کاهش زمان استفاده از تلفن همراه و مانیتور
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در مواقعی که به صورت ناگهانی بینایی دچار اختلال می شود و یا به طور کل از دست می رود بایستی به دکتر در بهترین کلینیک چشم پزشکی در کرج مراجعه کنید و بی توجه نباشید به خصوص که بار اولی باشد این عارضه رخ داده باشد.