دوبینی چشم چه دلایلی دارد ؟
چنانچه عصب ماهیچه های دور چشم با اختلال مواجه شوند ، diplopia رخ می دهد ؛ این عارضه غالبا در افراد مبتلا به دیابت نمود می یابد و سبب می شود ، فرد اجسام را دوتایی ببیند. این عارضه در حقیقت نوعی اختلال است که امور روزمره را تحت الشعاع قرار داده و در انجام آن اشکال ایجاد می کند تا جایی که گاه فرد حتی قادر به راه رفتن نیز نخواهد بود. لازم به ذکر است که این بیماری می تواند به صورت یک چشمی یا دوچشمی رخ دهد. در دوبینی یک چشمی ، فقط دید یک چشم به صورت دوگانه خواهد بود و به گفته دکترهای مجرب کلینیک چشم پزشکی نورنگاه واقع در کرج این بیماری در دوچشم ، دید هر دو چشم حالتی دوگانه خواهد داشت.
فرآیند بینایی چشم
به طور کلی توازن و هماهنگی میان بینایی چشم ها با مغز از زمان تولد و دوران نوزادی ، شکل می گیرد. تصویر انتقال یافته از چشم ها در صورت بینایی خوب چشم ها و دستور مغز ، سبب ایجاد دید سه بعدی و توازن تمرکز هر دو چشم بر روی نقطه ای خاص می شود.
مغز در صورتی قادر به تلفیق دو تصویر جداگانه از یک جسم ، از طریق شبکیه دو چشم می باشد که هر دو تصویر در نقاطی یکسان بر روی هر دو شبکیه تشکیل گردند. در غیر این صورت ، مغز مجبور به دریافت تصویر آن جسم از هر دو چشم به صورت مجزا می باشد و این اتفاق منجر به این می شود که فرد ، جسم را از بعد فضایی در دو موقعیت متفاوت دیده یا اصطلاحا دچار دو بینی شود. عموما افرادی که دچار دوبینی هستند ، دو تصویر به صورت مجزا نمی بینند ، بلکه سایه های در اطراف اجسام می بینند و این امر می تواند بیانگر شروع آب مروارید باشد.
انواع دوبینی چشم
در صورتی که شخصی دچار دوبینی در یک چشم شده باشد ، به آن دوبینی تک چشمی و یا Monocular گفته می شود. اگر دوبینی در دو چشم بیمار ایجاد شود ، به آن دوبینی دو چشمی یا Binocular گفته می شود. درمان دوبینی بستگی به نوع و علت آن دارد که شامل تمرینات چشم و یا در نهایت عمل جراحی می شود
باید بدانید که در برخی از موارد دو بینی می توان به طور موقتی آشکار شود که این وضعیت معمولاً گذرا است و می تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیافتد که در این بخش به آن ها اشاره می کنیم :
علائم دوبینی چیست ؟
این عارضه در افراد دیابتی و همینطور در افرادی که استخوان حدقه چشم آن ها صدمه دیده ، بیش از دیگر افراد رخ می دهد. لازم به ذکر است که ابتلا به دوبینی در افراد بزرگسال غالبا ناشی از بیماری های ویروسی ، دیابت و فشارخون باشد. متاسفانه دوبینی در برخی از افراد بدون نشانه بوده ؛ اما در برخی دیگر خود را با علائمی نظیر:
- این افراد زمان حرکت چشم های خود دچار درد می شوند.
- این افراد سردرد زیادی را تجربه می کنند.
- پلک چشم این افراد حالت افتاده ای دارد.
دوبینی به چه دلایلی ایجاد می شود؟
نوشیدن الکل : مصرف زیاد الکل می تواند به دوبینی موقتی منجر شود ؛ زیرا الکل تأثیرات مستقیمی بر سیستم عصبی دارد که تا حدی تعادل میان تصویر پردازش شده چشم ها را مختل می کند.
بنزودیازپین‌ها و داروهای ضد اضطراب : این داروها نیز می توانند به صورت موقتی دوبینی را ایجاد کنند ؛ زیرا تأثیراتی بر عملکرد سیستم عصبی مرکزی دارند که ممکن است منجر به تغییرات در دیدار و درک تصاویر شود.
مواد افیونی : مصرف مواد افیونی نیز می‌تواند به دوبینی موقتی منجر شود ، این تأثیرات معمولاً به دلیل افزایش فشار بر سیستم عصبی و تغییر در ترکیب شیمیایی مغز است.
آسیب به سر (ضربه مغزی)
ضربه به سر می‌تواند عوارض مختلفی را ایجاد کند که دوبینی موقتی یکی از آن ها است . این مسئله معمولاً به دلیل تغییرات در فشار داخل جمجمه و تحریک مستقیم مغز اتفاق می افتد که موجب تغییرات در پردازش تصاویر و دیدار می شود.
بعضی از اطلاعات ضروری در خصوص دوبینی چشم
در اینجا به ذکر بعضی از نکات کلیدی دوبینی چشم می پردازیم ، برای برخورداری از جزئیات بیشتر می توانید به مطالعه ادامه متن بپردازید.
- دوبینی چشم می تواند در اثر بعضی از عارضه های زمینه ای ایجاد شود
- امکان دارد که دوبینی در یک و یا هر دو چشم ایجاد شود
- دوبینی در کودکان می تواند با درهم کشیدن چشم‌ها و چپ چشمی ایجاد شود
- درمان‌های دوبینی شامل لنزهای چشمی ، عمل جراحی و تمرینات مخصوص چشم می باشد
چگونه میتوانیم از دو بینی و تاری چشم پیشگیری کنیم ؟
کنترل انواع بیماری های زمینه ای نظیر دیابت : از آنجایی که افراد مبتلا به دیابت به شدت در معرض خطر دو بینی قرار دارند ، میتوانند با داشتن برنامه درمانی و رژیم غذایی مناسب ، از ایجاد این عارضه پیشگیری کنند.
پیشگیری از ایجاد اب مروارید : متاسفانه آب مروارید خطر ابتلا به دو بینی را در پی دارد که با استفاده از عینک آفتابی و عدم استعمال دخانیات ، احتمال ایجاد آن به حداقل می رسد.
جلوگیری از خشکی چشم ها : حفظ رطوبت چشم نیز از جمله دیگر مواردی است که مانع از دوبینی چشم خواهد شد. به همین منظور بهتر است از خیره شدن طولانی مدت به مانیتور خووداری کنید.
عدم برخورد ضربه به سر : باید بدانید که برخورد ضربه به سر خطرات جبران ناپذیری داشته که یکی از جزئی ترین آن ها دو بینی می باشد. حال برای جلوگیری از ایجاد آن می توانید با بستن کمبربند ایمنی در حین رانندگی و استفاده از کلاه ایمنی در هنگام موتور سواری مان از برخورد ضربه به سر شوید.
علل دوبینی یک چشم
ناهماهنگی دید بین دو چشم ، اصلی ترین علت بروز دوبینی دوچشمی است. توجه داشته باشید که به طور کلی هر اختلالی که عملکرد عضلات اطراف چشم را مختل کند اعم از استرابیسم ، آسیب به اعصاب عضلات فوقانی ، دیابت و بیماری گریوز می تواند زمینه ساز دوبینی دوچشمی شود.
- تورم پلک
- خشکی چشم
- آستیگماتیسم
- قوز قرنیه
- ناخنک چشم
- آب مروارید
- جابجایی عدسی چشم
- اختلالات شبکیه چشم
علت به وجود آمدن دو بینی در یک چشم
به طور معمول میزان شیوع و رایج بودن این عارضه در یکی از چشم ها بسیار نادر است. در تعداد کمی نیز که این اختلال را در یکی از چشم های خود دارند به علل زیر است :
- آستیگماتیسم : نا متقارن بودن قرنیه چشم
- خشکی چشم ها : تولید نکردن اشک به اندازه کافی موجب خشک شدن می شود.
- کبودی چشم : وارد آمدن صدمه به چشم ها احتمال دارد که باعث جمع شدن خون مردگی و کبودی در اطراف چشم ها شود.
- بد شکلی عدسی چشم ها : به عنوان نمونه آب مروارید ، موجب ایجاد لکه های بر سطح عدسی خواهد شد.
- بد فرمی در شبکیه چشم : به عنوان مثال در بیماری تباهی با ایجاد شدن لکه ای زرد رنگ مرکز دید فرد به مرور از دست خواهد رفت.
تشخیص دوبینی در کرج
بررسی و مشاهده عارضه دوبینی ممکن است برای متخصص بینایی امری چالشی باشد. زیرا دلایل بروز این بیماری در افراد بسیار متعدد است. آنان که دچار دو بینی شده اند احتمال دارد که دارای بیماری های زمینه ای مانند خشکی در چشم ها و یا عارضه های خطرناک تری مانند ، تومور گرانیال را نیز مبتلا باشید. از مهمترین و ابتدایی ترین سوالاتی که از شخص پرسیده خواهد شد که از خطا در روند تشخیص پیشگیری شود ، این است که آیا دو بینی در دو چشم است یا یکی از آنان را درگیر کرده است؟! با جواب دادن درست و مناسب به این پرسش می توانید کمک شایانی به روند تشخیص بیماری کنید. در مواردی که فرد بیان می کند که دو بینی در هر دو چشم است ، اختلال در چشم ها به وجود آمده و اعصاب سالم هستند و در گیر نشده اند.
نحوه تشخیص دوبینی
در صورتی که شخصی دچار دوبینی شده و یا نشانه ها و علائم آن را در خود ببنید فورا می بایست به پزشک مراجعه کند زیرا ممکن است این مشکل نشان دهنده عارضه دیگری باشد. پزشک در این شرایط ، روش های متعددی برای تشخیص بیماری استفاده می کند که عبارتند از :
سی تی اسکن
ام آر آی
معاینه چشمی
آزمایش خون
تشخیص دو بینی در کودکان چگونه است ؟
با توجه به این نکته که کودکان قادر به توصیف دقیق از وضعیت خود نیستند تشخیص این بیماری در آنان کمی با دشواری روبه رو خواهد بود. عللی که در کودکان باید به آن دقت کرد ، عبارتند از :
- در دو بینی ، جهت دیدن چشم ها را لوچ و نازک کنند
- برای دید بهتر یک چشم را با دست ببندند
- چرخش سر در زمان مشاهده به شکل آنرمال
- نگاه کودکان از بغل اشیا به جای اینکه از روبه رو به آنها نگاه کنند.
- حرکت و چرخش چشم ها به اطراف
روش ها درمانی برای دوبینی
در صورت مواجهه با دوبینی ، حتما به پزشک متخصص چشم مراجعه نمایید ، چرا که این بیماری می نتواند مبیّن پیدایش برخی بیماری های خطرناک باشد. به طور کلی این اختلال باید همراه با منشأ ایجاد آن درمان گردد.
- تنظیم کردن مکانیکی :
در مواردی که در چشم ها قدرت و توانایی دید کاسته شود احتمال دارد دو بینی به وجود بیاید. در حالت های خفیف و سطحی این عارضه آزار دهنده نخواهند بود و نیازی به انجام روند درمان نخواهد بود. در مواقعی که دو بینی برای شما اختلال جدی به وجود بیاورد دکتر دوبینی در کرج راه کار های درمانی دیگری را در پیش خواهند گرفت.
- چشم بند :
دو بینی در بیشتر اوقات در یک چشم به وجود می آید. در چنین وضعیتی می توان با استفاده از چشم بند بروری چشم قدرتمند ، توانایی و نیرو را به چشم تضعیف شده بازگرداند.
- استفاده از منشور در عینک :
متخصصین چشم پزشکی می تواند در عینک شما یک منشور را به کار ببرند که شما با استفاده از آن می توانید عدم توازن را درمان کنید.
- مدیریت و کنترل بیماری :
در حالت هایی که تحلیل توانایی به دلیل یک بیماری باشد همانند ، ام اس ، دیابت ، فشار بیش از حد و یا سکته مغزی باشد می توان با استفاده از روش های درمانی به بهبود و درمان این عارضه بیش از اینکه پیشرونده شود ، کمک کرد.
استنوپیا و خستگی شدید یا فشار چشم
استنوپیا یک وضعیت است که هنگام نگاه به اشیاء دور ، شخص احساس گیجی می کند. این می تواند به دوبینی موقتی منجر شود ؛ زیرا ممکن است باعث تغییر در ترکیب تصاویر چشم ها شود. خستگی شدید یا فشار چشم نیز می تواند باعث دوبینی موقتی شود ؛ زیرا این وضعیت ممکن است باعث تغییرات در ترکیب تصاویر و ناتوانی در تمرکز چشمی شود. در هر صورت ، اگر دوبینی موقتی به طور مداوم ادامه یابد یا با علائم دیگری همراه باشد ، حتماً باید به یک پزشک متخصص مراجعه کرد تا علت آن مشخص شود و درمان مناسب اعمال شود.
آیا بیماری ام اس باعث دوبینی می شود ؟
برای پاسخ به این سوال باید بگوییم بله ؛ اما علائم آن در هر فرد یکسان نیست. مهم ترین نکته در این بیماری این است که ام اس کدام بخش از بدن را به خود درگیر کرده است. حال در صورتی که چشم ها یکی از نواحی مورد نظر باشند ، با ایجاد التهاب در اعصاب بینایی ، دوبینی و تاری دید را برای فرد ایجاد می کند.
